TELİF HAKLARI
- Telif hakları kendi emeğimiz ile oluşturduğumuz ürünler için sahip olduğumuz haklardır.
- Kullanma, paylaşma ve değiştirme gibi izinleri kapsar. Eserlerimizin izin verildiği kadar kullanımını sağlar. Eser sahibinin haklarını korur.
- Başkalarına ait ürünleri çoğaltmak, satmak yasaktır. Bu tür ürünleri barkod gibi koruma araçları orijinal yapar.
- Barkodu olmayan ürün sahtedir. Ürünü üreten kişiye hiç bir dönüşü yoktur. Mesela kopya satılan kitapların yazara ve yayın evine bir katkısı yoktur.
- Bu durum ürün ortaya koyma isteğini azaltır, yeni ürünlerin ortaya konmasını engeller. Sanatı ve sanatçıyı olumsuz etkiler.
- Sahibinden izin almadan çoğaltılan dağıtılan ürünlere “korsan” ürünler denir. Bu durum yasal olmayan bir durumdur, fakat çok sık rastlanır.
- Korsan ürün satmak ve dağıtmak suçtur.
- Bazı durumlarda eğitim amaçlı olarak, ticari amaçlı kullanılmadığı takdirde adil kullanım sınırları içinde film izlenebilmektedir.
ESERLERİ DOĞRU KULLANMAK
- Eserin kime ait olduğuna bakmalısın
- Eseri sahibinin izin verdiği şekilde kullanmalısın
- Eseri kullanmak için en azından e-posta ile eserin sahibine ulaşıp izin almalısın
- Eseri kullandığında sahibine atıf yapmalısın
- Eğer gerekli ise eserin kullanım bedelini ödemelisin
ATIF YAPMAK
- Atıf yapmak, bir eseri yada eserin bir bölümünü kullanırken eser sahibini ve eserin yer aldığı ortamı bildirmektir.
AÇIK ERİŞİM
- Eserin izin alınmadan kullanılabileceği durumları adil kullanım belirler.
YARATICI BİRLİKTELİK
- Ücretsiz ve açık erişim sağlanan kaynaklardır. Kullanıcılar materyal üzerinde değişiklik yapabilir.
LİSANS TÜRLERİ
- ÜCRETSİZ YAZILIM (Freeware): Ücretsiz kullanılabilen yazılımlar.
- LİSANSLI YAZILIM: Belirli bir ücret karşılığında kullanılabilen yazılımlar.
- GELİŞTİRME AŞAMASI (BETA): Yeni geliştirilen bir yazılımın denenip fikir verilmesi amacıyla oluşturulması.
- GEÇİCİ KULLANIM (TRIAL): Ücretli bir yazılımın deneme amaçlı 15 gün kullanılması
- DEMO YAZILIM: Yazılım ücretli olmasına rağmen bazı özelliklerinin kullanılabileceği kısıtlı bir sürümünün ücretsiz kullanılması.