İNTERNET VE BİLGİSAYAR AĞLARI
İNTERNET ADRESLERİ
Dünya genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır.
İnternet Adresleri
- İnternette veri iletişimi belirli bir düzen içerisinde yapılmaktadır. Eğer bir bilgiye erişmek istiyorsak o bilginin bulunduğu yerin adresini de bilmemiz gerekir. Bu adres IP adresi veya alan adıdır (domain name). IP’ler sayılarla ifade edilmektedir ve akılda kalması zordur. Bu nedende alan adı sunucuları IP’leri çözümleyerek alan adına dönüştürür. Örneğin 195.168.1.36 IP iken www.meb.gov.tr alan adıdır.
- İnternet sayfalarına ulaşmak için internet site adreslerini (URL) kullanırız.
- İnternet site adresleri çeşitli kısımlardan oluşur.
Şimdi bu kısımları inceleyelim.
İletişim Kuralı (protokol)
İnternet sitesine hangi yöntemle bağlanacağını belirten ön ektir. En sık kullanılan iletişim kuralları HTTP, HTTPS ve FTP’dir.
| Kural | Açılım | Kullanım |
| HTTP | HyperText Transfer Protocol | Bir internet sayfasına bağlanılacağını gösterir. |
| HTTPS | HyperText Transfer Protocol Secure | İnternet sayfasına güvenli bir şekilde bağlanılacağını gösterir. |
| FTP | File Transfer Protokol | İnternet sitesi ile dosya alışverişi (yükleme/indirme) yapılacağını gösterir. |
World Wide Web (www) kısaltması
Dünya Çapında Ağ anlamına gelen kısaltmadır.
Alan adı
- Web sitesinin internetteki adıdır.
- Alan adı benzersiz olup içerisinde boşluk ve Türkçe karakterler (ğ, ü, ç, ö, ş, ı) yer almaz.
Site Uzantısı
Sitenin hangi tür içerik sunduğunu belirten kısaltmadır.
Ülke kısaltması
- İnternet adreslerinde ülkeyi belirten iki harflik kısaltmadır.
- Bazı ülkelere ait kısaltmalar şunlardır: tr – Türkiye, de – Almanya, jp – Japonya
BİLGİSAYAR AĞLARI
Bilgisayar Ağı Nedir?
- İki ya da daha fazla bilgisayarın birbirine bağlanmasıyla oluşan yapıya bilgisayar ağı Ağ üzerindeki bilgisayarlar birbirleriyle bilgi alışverişinde bulunabilirler.
Bilgisayar Ağları Neden Kullanılır?
- Bir bilgisayar ağı kurmanın en temel nedeni ağdaki bilgisayarlar arasında iletişim kurmaktır. Örneğin, ağ üzerindeki bir bilgisayarda yer alan müzikleri ağdaki diğer bilgisayarlar çalabilir.
- Bilgisayar ağlarına şu sebeplerden dolayı ihtiyaç vardır:
- Dosya paylaşmak.
- Yazıcı, tarayıcı gibi donanımları paylaşmak.
- Birbirleriyle iletişim kuran yazılım, oyun vs. kullanmak.
- İnternet hizmeti gibi çeşitli servisleri paylaşmak.
- Ağ üzerinden cihazların kontrolünü ve yönetimini sağlamak.
Bilgisayar Ağı Çeşitleri
Bilgisayar ağlarını, ağın büyüklüğüne göre üç gruba ayırabiliriz.
- Yerel Alan Ağı (LAN)
- Birbirine yakın, aynı oda veya bina içerisinde yer alan bilgisayarların bağlanmasıyla oluşturulur. Örneğin bir işyerindeki, okuldaki hatta evimizdeki bilgisayarları birbirine bağlayarak oluşturduğumuz ağ bir yere alan ağıdır.
- Metropol Alan Ağı (MAN)
- İçerisinde birden çok Yerel Alan Ağı barındıran, bir üniversite kampüsü, büyük bir işyeri, şehri veya bölgeyi kapsayan ağ türüdür. Örneğin bir ildeki tüm bankaların farklı şubelerinin bilgisayarları Metropol Alan Ağı ile birbirine bağlıdır.
- Geniş Alan Ağı (WAN)
- Bir ülke ya da dünya çapında, aralarında yüzlerce veya binlerce kilometre mesafe bulunan bilgisayar ve ağların birbirine bağlanmasıyla oluşur. Bilinen en büyük Geniş Alan Ağı İNTERNET’
Ağ Bileşenleri Nelerdir?
| Modem | Ağ Kartı | Ağ Kablosu | Dağıtıcı (Switch) |
| Bilgisayarların telefon hattı üzerinden internete bağlanmasını sağlayan elektronik cihaza denir | Bir bilgisayarın ağ üzerindeki diğer araçlarla veri alışverişini sağlayan iç donanım birimine denir | Ağ kartından çıkan veri ağ kablosu yolu ile modeme ulaştırılır | Bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren donanımdır. |
İLETİŞİM ARAÇLARI
E-POSTA
E-posta Nedir?
- E-posta, günlük yaşamdaki mektubun bilgisayar ortamındaki karşılığıdır.
- Kısaca elektronik mektup (elektronik posta) diyebiliriz.
E-posta Adresi
- Nasıl ki evimize mektupların ulaşması için bir ev adresimiz varsa e-posta kutumuza ait de bir adresimiz var. Bu adres çeşitli bölümlerden oluşuyor:
E-posta Adresi Seçimi
- Bir e-posta servisine kaydolurken bizden bir kullanıcı adı belirtmemiz istenir.
- Kullanıcı adı seçiminde şu noktalara dikkat etmeliyiz:
- Türkçe karakterler içermemeli, örneğin Çç,Ğğ,İı,Öö,Üü Şş
- Boşluk kullanılmamalı.
- Çok uzun ya da karmaşık olmamalı, akılda kalıcı olmalı.
- İstediğimiz kullanıcı adı önceden alınmışsa kullanıcı adımızın sonuna rakam vs. ekleyebiliriz. Örneğin dilara47@gmail.com
E-posta Servisleri
- E-posta hizmetini veren şirket ya da kuruluştur.
- Bu servislerin kayıt sayfalarını kullanarak e-posta hesabı oluşturabiliriz.
- En popüler e-posta servisleri şunlardır:
E-posta Kutusu
- Bize gelen veya bizim gönderdiğimiz e-postaların yer aldığı sanal posta kutusudur.
- E-posta kutumuza (hesabımıza) üye olurken belirttiğimiz kullanıcı adı ve şifremiz ile girebiliriz.
E-posta Kullanım Amaçları
- Bir kişiye veya gruba bilgi göndermek/almak.
- Resim, müzik, video, belge veya herhangi bir türde dosya göndermek/almak.
- Çeşitli kaynaklardan haber, reklam almak. (Örneğin; alışveriş sitelerinden ürün indirimleri hakkında anında bilgi alabiliriz.)
E-postanın Sağladığı Kolaylıklar
- Ücretsizdir. Dileyen herkes e-posta hesabı açıp kullanabilir.
- Hızlıdır. E-postalar gönderildiği an karşı tarafa ulaşır.
- Gönderim için zaman ve yer sınırı yoktur, her an ve her yerde gönderilebilir.
- Çok fazla içerik bir anda gönderilebilir.
- Güvenlidir. E-posta iletilmediğinde size bildirilir. Size gelen veya gönderdiğiniz e-postalar sadece hesap sahibi tarafından okunabilir.
FORUM
Forum Nedir?
- Kullanıcıların belirli konularda fikir alışverişinde bulunduğu, çeşitli paylaşımlar yaptığı bir tartışma alanıdır.
- Forumda bir konu hakkında başlık açılır ve kullanıcılar bu başlık altına mesaj yazarak fikirlerini belirtirler.
- Forumlar sadece bir tartışma alanı değil aynı zamanda yardımlaşma ve paylaşım siteleridir.
- Bir konu hakkında yardım almak için de forumda başlık açılabilir. Örneğin bilgisayarımızda oluşan bir sorunun nedenini forumdaki kullanıcılara sorabiliriz.
Örneğin: https://forum.shiftdelete.net
Forum Yönetimi
- Forumlara üye olan herkes mesaj yazabilir. Bu yüzden gereksiz mesajların çoğalmaması için forumda yöneticiler bulunur.
- Yöneticiler forum kurallarına uymayan başlık/mesajları silebilir, üyeyi engelleyebilir.
Forumun Sağladığı Kolaylıklar
- Foruma açtığınız bir konuyu binlerce kişi ile tartışabilirsiniz.
- Yardıma ihtiyacınız olduğu bir konuda bilgili/deneyimli kullanıcılara ulaşarak sorunu hızlıca çözebilirsiniz.
- Forumda yer alan konuları okuyarak çeşitli konularda bilgi sahibi olabilirsiniz.
SOHBET
- İki veya daha fazla kişinin aynı zaman içerisinde internet üzerinden birbirleriyle yazışabildiği alanlardır.
- Sohbet bir yazılım aracılığı ile yapılabileceği gibi doğrudan internet sayfası üzerinden de yapılabilir.
Sohbet Yazılımları
- Günümüzde yazışmanın yanı sıra, sesli ve görüntülü iletişim de sağlayan sohbet yazılımları bulunuyor.
- Bunlardan en popülerleri Whatsapp, Telegram, Skype, Zoom, Yahoo Messenger ve Gtalk yazılımıdır.
Sohbet Yazılımının Sağladığı Kolaylıklar
- Sesli ve görüntülü konuşmamızı sağlar.
- Gönderilen ileti, fotoğraf, video veya dosya karşıdaki kişiye o anda ulaşır.
- Sohbet listenizdeki kişilerin dışındakiler sizi rahatsız edemez, iletişim kuramaz.
Sesli Görüntülü Konferans
- Birden fazla kişi ile aynı odadaymış gibi sesli ve görüntülü görüşme sağlayan yazılım veya internet sayfasıdır.
- Genellikle uzaktan eğitim ya da toplantılarda kullanılır. Örneğin; uzaktan eğitim sürecinde kullandığımız zoom gibi.