6.SINIF – 9. Hafta- Gizlilik ve Güvenlik

Günümüz koşullarında kişilerin ve kurumların en önemli değerlerinden birisi bilgidir. Önceden basılı ortamlarda veya hafızada saklanan bilgi, bilişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte artık elektronik ortamlarda saklanmaktadır.

Bilgi Güvenliğini Neler Tehdit Eder?

  •  Bilgilerin yazılması, okunması veya taşınması esnasında bozulmalar.
  • Fiziksel
  • Yok
  • İstenmeyen kişilerin erişebilmesi. (Hack) 

Bilgi güvenliği demek, sadece bilginin gizli tutulması anlamına gelmemektedir. Bilgi güvenliği 3 temel unsurdan meydana gelir;

  1. Gizlilik: Bilginin yetkisiz kişilerin eline geçmemesi durumudur. ÖRN; Eba ’dan öğretmenin gönderdiği test sonuçlarını detaylı görmesi , öğrencilerin görememesi.
  2. Bütünlük: Bilginin yetkisiz kişiler tarafından değiştirilmesi veya silinmesine karşı korunmasıdır. ÖRN; Öğrencilerin EBA içinde bulunan eğitim materyallerini silememesi
  3. Erişilebilirlik: Bilginin yetkili kişilerce ihtiyaç duyulduğunda ulaşılabilir ve kullanılabilir durumda olmasıdır. ÖRN; EBA ’ya girişte; öğretmen, öğrenci gibi ayrı erişim şekilleri olması.

Bilgileri Güvende Tutmak İçin;

  •  Güvenlik yazılımları kullan.
  • Dosyalarının yedeğini al.
  • Verilerini şifrele.
  • Hesaplardan çıkış yaparken oturumu kapat.
  • Ortak kullanılan bilgisayarlarda kullanıcı oluştur.
  • Sisteme parola ile giriş yap.

Veri Şifreleme
Verilerimizi gönderirken bazı işlemlerden geçirerek gizliliğini sağlayabiliriz. Böylece mesaj doğru kişiye ulaştığında, gelen mesajı bazı işlemlerden geçirerek doğru mesaja ulaşabilir. Bu yöntem bilgisayarlarda önceden kullanılan bir yöntemdir.
Sezar Şifresi
En eski bilgi gizleme yöntemlerinden biri ‘Sezar Şifresi’ olarak bilinen harf kaydırma yöntemidir. Bu yöntemde alfabedeki harfler bazen 1 bazen 5 bazen 3 sıra kaydırılarak yeni bir harf sırası Oluşturularak harfler şifreli hale getiriliyor.

Mesela yukarıda 3 sıra kayarak hazırlanan Sezar Şifresinde ;
BİLİŞİM kelimesi YĞİĞPĞJ şeklinde şifrelenir

ZARARLI YAZILIMLAR

 Zararlı programlar; bilgisayarınıza zarar verebilen, bilgisayarınızı etkili bir şekilde kullanmanızı önleyen yazılımlardır.

Zararlı Programlar Neler Yapabilir?

  • Bilgisayarınızdaki bilgileri çalabilir ve başkalarına gönderebilirler. Eposta hesaplarınız, Banka şifreleriniz, ve diğer kişisel bilgileriniz gibi.
  • İşletim sisteminizin veya diğer programlarınızın çalışmamasına, hatalı çalışmasına neden olabilirler.
  • Bilgisayarınızdaki dosya / klasörleri silebilir, kopyalayabilir, yerlerini değiştirebilir veya yeni dosyalar ekleyebilirler.
  • Yaptığınız her şeyi kaydedebilirler. Klavyede yazdığınız herşey Fare ile yaptığınız herşey gibi.
  • Zararlı Programlar Neler Yapabilir?
  • Ekranda can sıkıcı veya kötü amaçlı web sitelerine yönlendiren açılır pencereler oluşturabilirler.
  • Tüm verisiyle diski silebilir, hatta biçimlendirebilirler.
  • Saldırganların kullanması için güvenlik açıklıkları oluşturabilirler.
  • Başka zararlı programların bulaşmasını sağlayabilirler.
  • Bilgisayarınız üzerinden başkalarına saldırabilirler.
  • Bilgisayarınızın ya da internetin kaynaklarını kullanır, yavaşlamalara neden olabilirler.

Virüs

  •  Bilgisayara izinsiz girip dosya ve programlara zarar verirler.
  • Virüsler işletim sistemini bozabilir, dosyalara zarar verebilir ya da silebilirler.
  • Özellikle uzantısı exe, scr, zip, rar olan dosyalarda virüs bulunma ihtimali fazladır.

Solucan (Warm)

  •  Kopyalanmak, yayılmak veya çalışmak için kullanıcıya ihtiyaç duymazlar.
  • Ağ üzerinden bilgisayarınıza bulaşan ve kendini sürekli kopyalayarak çoğaltan zararlı bir yazılımdır.
  • Kendini sürekli çoğalttığı için bilgisayarı yavaşlatır.
  • İnternette çıkan “1.000.000 uncu kişisiniz”, “ödül kazandınız”, veya “Amerika’ya gitme şansı” gibi dikkat çeken ekranlara tıklanması ile bilgisayarımıza yüklenebilirler.

Truva Atı (Trojen)

  • Truva atı bilgisayar için yararlı gibi gözüken ve kullanıcının çalıştırması ile aktif olan zararlı yazılımlardır.
  • Bilgisayarda güvenlik açığı oluşturur. Böylece bilgisayara istenmeyen kişiler izinsiz müdahale edebilirler.

Tuş Kaydedici (Keylogger)

  • Bilgisayarınızda yazdığınız her şeyi kaydedip saldırgan şahsa gönderen program ya da donanımlardır.
  • Genel olarak şifrelerinizi ele geçirmek için kullanılırlar.

Casus Yazılım (Spyware)

  •  Kullanıcıya ait bilgileri ele geçirmek amacı ile yazılan programlardır.
  • Bilgisayardaki bilgileri toplayıp uzaktaki bir kullanıcıya bilgimiz olmadan gönderen yazılımlardır.

Reklam Yazılımı (Adware)

  • Herhangi bir program kullanırken ya da internette gezinirken kendiliğinden reklam açan zararlı bir yazılımdır.

Tracking Cookie(Çerez)

  • İnternette gezindiğimiz siteler ile ilgili verileri tutar. Bu bilgileri kötü niyetli kişilere ulaştırır.

 Spam Hareketi

  • Aynı mesajdan çok fazla sayıda göndererek bir e-posta adresini, formu vb. boğmaya çalışmak spam hareketi olarak adlandırılır.

KORUYUCU YAZILIMLAR

Güvenlik Duvarı

  •  Güvenlik duvarı bilgisayarımızın veri trafiğini kontrol eden bir yazılım ya da donanımdır.
  • Bazı işletim sistemlerinde güvenlik duvarı uygulaması işletim sistemi ile gelmektedir.
  • Bu yazılımlar, yetkisiz kullanıcıların ve solucanların bilgisayara girişini engelleyip istenmeyen trafiği engelleyerek bilgisayarları korur.

Antivirüs Programları

  • Antivirüs programları bilgisayarınızı zararlı yazılımlara karşı korur ve mevcut zararlı yazılımları tespit eder. Mümkünse siler, silemezse de karantinaya alır.
  • Virüslerin dosyalarınıza bulaşmasını engeller.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.